Een cheat dag wordt door vloggers en influencers vaak breed uitgemeten met favoriete snacks en uitbundige maaltijden. Als afsluiting van een gezonde week even genieten met extra calorieën en smaak. Er schuilen echter een aantal gevaren achter deze cheat dag. In dit artikel meer over de cheat dag, de effecten ervan en hoe jij jouw cheat dag goed kunt inrichten.
Een cheat dag is een dag waarop je besluit om je gezonde eetgewoonten even los te laten. Nadat je bijvoorbeeld zes dagen gezond hebt gegeten, je maaltijden hebt voorbereid en je macro’s en calorieën hebt bijgehouden, mag je dan eindelijk eten wat je jezelf in die dagen hebt onthouden.
Waarom wel of geen cheat dag inlasten?
De ontstaat steeds meer discussie over de cheat dag. Degenen die pleiten voor een cheat dag geven aan dat het metabolisme toeneemt na een cheat dag en je daardoor sneller calorieën verbrandt. De wetenschap hierachter is dat het lichaam meer leptine afscheidt, wat helpt om de energiebalans in het lichaam te behouden.
Een ander argument ten gunste van de cheat dag is dat het helpt om een caloriearm dieet vol te houden. Omdat er een dag in de agenda staat kan de drang voor koolhydraten en snacks uitgesteld worden gedurende de week en is er iets om naar uit te kijken. Dit zou snaaibuien moeten voorkomen.
Anderen, die geen voorstander zijn van de cheat dag, geven aan dat het juist kan leiden tot overmatig eten tijdens de cheat dag waardoor al het harde werk gedurende de week voor niets is geweest.
Wat is waar van bovenstaande? Het argument dat een cheat dag de stofwisseling verbetert, is onjuist. Meer eten om meer te verbranden is namelijk contra-intuïtief. Het lichaam heeft een zelfregulerend systeem en door extra suiker (wat vaak kenmerkend is tijdens de cheat dag), reageert het lichaam door meer insuline aan te maken. Dit bevordert de opname van glucose en helpt de cellen meer glucose op te nemen om als energie te gebruiken. Als er voldoende energie is, krijgt de lever een signaal om glucose op te nemen en op te slaan als glycogeen. Het metabolisme neemt dus toe na het eten, maar alleen totdat aan de energiebehoefte is voldaan. De rest van de calorieën wordt opgeslagen als vet.
Het overmatig eten op een cheat dag is de meest gemaakte fout. Vaak hebben mensen geen idee hoeveel calorieën ze daadwerkelijk binnen krijgen tijdens deze cheat dag, want dit wordt niet bijgehouden, en eten ze veel meer dan ze nodig hebben. Het kan tevens leiden tot de ontwikkeling van andere ongezonde gewoonten, zoals valsspelen tijdens de gezonde periode.
De beste manier om te cheaten
Het idee van een cheat dag is natuurlijk mooi. Een gezonde lifestyle volhouden kan soms zowel fysiek als mentaal vermoeiend zijn en een pauze is soms nodig. Gedurende de week heb je ook één of twee rustdagen nodig van je training om je lichaam te herstellen, en dit geldt natuurlijk ook voor je mindset. Hier een aantal tips om je cheat dag zo in te richten zodat je toch de controle houdt.
- Een manier om je cheat dag onder controle houden is door deze vooraf in te plannen, net als je voor je maaltijden doet. Neem de maaltijden tijdens je cheat dag ook mee tijdens je opstellen van je weekmenu en het maken van je boodschappenlijstje. Zo kun je alvast lekkere, maar toch voedzame producten kiezen en de porties bepalen.
- Plan je cheat dag op een trainingsdag. Dan verbrand je de extra calorieën al voor een deel en ben je minder snel geneigd om te overeten omdat je zo goed bezig bent geweest deze dag.
- Ben je bewust van de 80/20 regel. Zorg dat 80 procent van je voedingspatroon gezond is en de overige 20 procent kun je besteden aan voedingsmiddelen die je echt niet wil missen. Zo kun je het langdurig beter volhouden, voorkom je de kans op overeten en heb je minder last van snaaibuien tussendoor.
Een gezonde lifestyle zou geen straf moeten zijn en een cheat dag is niet de manier om je strenge regels beter te maken. Wanneer je jouw eetpatroon goed en uitgebalanceerd invult, bijvoorbeeld volgens de 80/20 regel, kun je genieten van een gezonde lifestyle zonder uitspattingen. Wil je toch graag af en toe een cheat dag? Plan deze dag dan in en bedenk vooraf wat je gaat eten en hoeveel. Zo voorkom je overeten en schuldgevoelens, en wordt het meer een motivatie om gezond door te gaan.
